De winst van een goed lichtplan

Iets is alleen zichtbaar als het gereflecteerd wordt door licht. Dat lijkt een open deur, maar toch worden er prachtige ruimtes ontworpen zonder verlichting. Zo komen kleuren vloerbedekking veel minder goed tot hun recht. Daar vinden we altijd wel een mooie oplossing voor, maar ik vind het toch een gemiste kans, want hoe eerder je rekening houdt met het lichtplan hoe eleganter en subtieler de toepassingen. Men wil bijvoorbeeld niet te veel “gaten in het plafond” maar wel licht. Daar moet je van tevoren bouwkundige maatregelen voor treffen. Gelukkig gebeurt dit steeds vaker.

Daglicht speelt een vanzelfsprekende rol in architectonische ontwerpen. Ik vind kunstverlichting net zo’n elementair onderdeel als een raampartij. Een ruimte valt of staat met het licht. Wij gaan altijd uit van wat de architect bedoelt met een ontwerp. En passen kunstverlichting zodanig toe dat die bedoeling versterkt wordt. Zo wordt de kleur versterkt en komt ene kleurrijk tapijt veel beter tot zijn recht. We ontwerpen nu nieuwe armaturen voor een groot buitenlands project van architecten uit Rotterdam. Het lichtplan is van begin af aan meegenomen in het ontwerp door een lichtarchitect. Er worden in de bouw sponningen in het beton opgenomen voor tailor made verlichtingsoplossingen. Hierin worden alle functies opgenomen: bewegingsmelders, dimbare gears, noodverlichting & signing. Het is enorme winst dat dit van tevoren is bedacht en niet achteraf separaat moet worden opgenomen. 

Licht bepaalt niet alleen het beeld, maar ook gedrag en gevoel. Mensen zijn in een vol verlichte ruimte actiever dan bij gedimde verlichting. Dat daglicht-effect kun je ook met kunstlicht bereiken. Wij zijn al erg ver met de kwaliteit van led-verlichting, de output neemt nog steeds toe en eind dit jaar gaan we over naar led met 97% kleurechtheid. Zo is het verkeerd weergeven van een rode loper als aubergine echt verleden tijd. Kleurrijk tapijt moet je waarnemen in de oorspronkelijke vloerkleuren die bedacht zijn door de ontwerper. En er worden al kantoren opgeleverd, zoals The edge in Amsterdam, waar gebruikers met hun smartphone zélf de sterkte van het licht en de warmte per werkplek naar eigen wens kunnen bepalen. 

Om studenten bewust van te maken van het belang van verlichting zijn we betrokken bij DUCXX en geven we net als LEOXX invulling aan de architectuuropleiding van de TU in Delft. In de praktijklessen laten we zien hoeveel kansen verlichting biedt voor het project van de ontwerper. De lichtinval versterkt de invloed van kleur en het effect van gekleurde vloeren. En de mogelijkheden worden in de toekomst alleen maar groter. Dus ik hoop dat zoveel mogelijk talenten het licht zullen zien.